wtorek, 19 listopada 2013

J.M.G. Le Clezio - Wojna





Nie ma tu dwóch wrogich sobie armii, nieustannego przelewu krwi, grabionych terytoriów, wyścigu zbrojeń. Tytułowa wojna jest ponad to. To konflikt na polu jednostka - reszta świata. Stały, odwieczny, pogłębiający się, destrukcyjny dla obu stron.

Bea B., główna bohaterka, to bardzo wrażliwa osoba, którą szczególnie dotyka obłuda i agresja otaczającej ją rzeczywistości. Jest na to szczególnie wyczulona, przez co codzienne życie stanowi dla niej źródło cierpienia. Próbuje z tym walczyć, uciec od tego, ale ostatecznie się poddaje. Zwykłe krajobrazy są tu polem walki, zwykłe rozmowy okazują się szamotaniną, wiadomości z gazet są doniesieniami z pola bitwy, osiągnięcia techniki - narzędziami wroga.

Książka jest wyrazem sprzeciwu autora wobec ślepego podporządkowaniu się władzy, wyzbycia się moralności, nadmiernemu konsumpcjonizmowi. Autor w tej powieści krzyczy, że się zatracamy i ma sporo racji.




Powieść należy do grupy eksperymentalnych - brak tu wyraźnego wątku, swobodnie splatają się różne formy literackie. Pisarz spontanicznie przenosi czytelnika ze świata realnego do fantazji poprzez filozoficzne wynurzenia.

Mnie najbardziej ujęły nieszablonowe opisy. Le Clezio tworzy niesamowite surrealistyczne obrazy łączące wiele elementów, a z drugiej strony niezwykle opisuje rzeczy proste, dobrze nam znane. Nie przypuszczałam, że można tak opisać żarówkę lub tak wymownie oddać atmosferę centrów handlowych (stanowiących pochwałę konsumpcjonizmu do potęgi n-tej).




Czy tak przykra książka będąca wyłącznie wyrazem buntu może się podobać? Można powiedzieć, że w zasadzie niczego do podobania tutaj nie ma. Powieść otwiera oczy, wyostrza ocenę otaczającego nas świata. Wojna została wydana po raz pierwszy w 1970 roku i mimo upływu czterdziestu lat nie straciła w ogóle na aktualności - wręcz przeciwnie, stanowi świetny komentarz do aktualnych wydarzeń na świecie.




W temacie wojny polecam lekturę dodatkową: Mario Vargas Llosa Wojna końca świata. Opis mechanizmów wojny, motywacji (niezmiennych od średniowiecza - niezwykle często na tle religijnym), przebiegu walk, ludzkich zachowań w obliczu konfliktu - ponadczasowy tak samo, jak utwór Le Clezio.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Podpisz się, proszę.